پرورش مرغهای تخمگذار، یکی از پولسازترین کسب و کارها در زمینه پرورش پرندگان است. نژادهای اصلاح شده مرغهای تخمگذار، تقریبا هر روز تخم میگذارند و این امر میتواند سود بسیار خوبی را نصیب پرورش دهندگان کند. اما تخمگذاری مرغها، به عوامل زیادی بستگی دارد. مثلا در فصل زمستان تخمگذاری مرغها کاهش پیدا میکند و یا هنگام کرچ شدن مرغها، تخمگذاری نیز متوقف میشود. کیفیت تخمگذاری نیز به عوامل زیادی بستگی دارد. در این مقاله قصد داریم تا با روشهایی که باعث تحریک مرغ برای تخمگذاری میشود آشنا شده و بدانیم که افزایش تخمگذاری مرغ از چه راههایی ممکن میشود؟
سیستم تخمگذاری در مرغها چگونه است؟ |تحریک مرغ برای تخمگذاری
به طور کلی سیستم تولید مثل مرغ، تحت تاثیر مستقیم نور است. یک مرغ تخمگذار در حالت عادی، در روز فقط یک تخم میگذارد. مرغ در بعضی از روزها ممکن است اصلاً تخم نگذارد. میزان تخمگذاری مرغ به سیستم تولید مثل این پرنده، بستگی دارد. بدن مرغ بعد از یک تخمگذاری، شروع به تشکیل تخمک جدید میکند. حدود 26 ساعت طول میکشد تا یک تخمک به طور کامل تشکیل شود، بنابراین طول دوره تخمگذاری برای مرغها، دو ساعت بیشتر از 24 ساعت است و مرغها در روز، در ساعتهای یکسان تخمگذاری نمیکنند. بنابراین اگر مرغی در یک روز دیر تخمگذاری کند، روز بعد را تخمگذاری نخواهد کرد.
تخمگذاری همه مرغهای یک گله با هم هماهنگ نیست و به طور همزمان اتفاق نمیافتد. دوره زمانی که یک مرغ تخمگذاری میکند، از یک مرغ تا مرغ دیگر، متفاوت است. راندمان تخمگذاری یک مرغ نیز هرسال و در طول زمان و بالا رفتن سن مرغ، کاهش پیدا کرده ولی اندازه تخم مرغ افزایش مییابد. تعداد تخمهایی که مرغ هرسال تولید میکند و تعداد سالهای تخمگذاری مرغ، بستگی به نژاد مرغ، مدیریت نور در مرغداری و نوع تغذیه آنها دارد.
عوامل موثر بر تخمگذاری مرغها
عوامل زیادی وجود دارد که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم بر میزان تخمگذاری مرغها تأثیر گذاشته و باعث تحریک مرغ برای تخمگذاری میشود. برخی از مهمترین این عوامل عبارت است از:
· سن مرغها
سن مرغ، یک عامل اساسی در میزان تخمگذاری این پرنده است. مرغ میتواند سالها زنده بماند و در این سالها به طور مداوم تخم میگذارد. اما پس از یک دوره زمانی، مانند 2 یا 3 سال، میزان تولید تخممرغ به میزان قابل توجهی کاهش مییابد. نژادهای اصلاح شده مرغ تخمگذار، حدود 50 تا 60 هفته به طور مداوم راندمان تخم گذاری بالایی دارند.
پس از آن قدرت تخمگذای آنها کاهش پیدا میکند. این مدت زمان در مقیاس تجاری برای مرغهای بومی ۸ ماه و برای مرغهای صنعتی 12 ماه است و پس از این مدت زمان گله با مرغهای جوان جایگزین میشود. مرغداران گاهی برای بهبود کیفت و راندمان تخمگذاری، یک دوره استراحت و یا «دوره تولک» به مرغها میدهند. این دوره که بین 1 تا 2 ماه طول میکشد، به بدن مرغ استراحت داده و منابع بدن مرغ را برای تخمگذاری بهتر، تامین میکند.
· تغذیه
مرغ تخمگذار برای کارایی تولید تخم مرغ در یک دوره معین، به رژیم غذایی متعادل با میزان کافی پروتئین و کلسیم نیاز دارد. تغذیه نامناسب میتواند حتی باعث متوقف شدن روند تخمگذاری پرنده شود. سطح نامتعادل پروتئین، انرژی و کلسیم میتواند تولید تخم مرغ را کاهش دهد. به همین دلیل تغذیه مناسب به طور مستمر، برای تحریک مرغ برای تخمگذاری با بازدهی بالا بسیار مهم است.
همانطور که کمبودهای تغذیهای باعث ضعیف شدن قدرت تخمگذاری میشود، اضافه وزن نیز به کاهش میزان تولید تخم مرغ منجر میشود. کمبود بسیاری از مواد معدنی و ویتامینها منجر به کاهش تخمگذاری مرغها میشود. از جمله:
نمک: همه موجودات زنده به سدیم و نمک نیاز دارند. اگر نمک را از لیست جیره مرغها حذف کنید، میزان تولید تخممرغ کاهش می یابد. دانه مرغهای تخمگذار باید حاوی میزان مشخصی نمک بدون ید باشد. سدیم موجود در نمک طعام نقش مهمی در حفظ حجم مایع بدن داشته و کلر نیز به هضم غذا کمک میکند.
کلسیم: بیشتر پوسته تخم مرغ از کربنات کلسیم تشکیل شده است. مرغهای جوان در دوران رشد خود به مقدار کمی کلسیم نیاز دارند. اما وقتی تخمگذاری شروع می شود، حدود چهار برابر بیشتر از دوران قبل از تخمگذاری، به کلسیم نیاز پیدا میکنند. تامین نشدن کلسیم منجر به کاهش میزان تولید تخم مرغ میشود. جیره با 3 درصد کلسیم، برای تغذیه مرغهای تخمگذار الزامی است. ویتامین D نیز برای جذب کلسیم مورد نیاز است و باید از طریق جیره و یا ویتامینهای محلول در آب تامین شود.
پروتئین: میزان پروتئین مورد نیار مرغهای تخمگذار باید از طریق جیره تامین شود. غذای مرغ که حاوی 16 تا 18 درصد پروتئین است، نیازهای پرنده را تامین خواهد کرد و برای تحریک مرغ برای تخمگذاری ضروری است.
· آب
آب یک عنصر ضروری برای زندگی همه جانداران است. آب حدود 70 درصد وزن بدن مرغ و حدود نیمی از حجم تخم مرغهای تولید شده را تشکیل میدهد. تامین ناکافی آب میتواند تولید تخم مرغ را کاهش دهد. بهتر است همیشه میزان آب در دسترس پرنده را با دقت زیر نظر داشته باشید تا مرغها به صورت مداوم به آب سالم و بهداشتی دسترسی داشته باشند.
· نور
نور روز نیز عامل مهمی در میزان تولید تخم مرغ است. مرغهای تخمگذار برای تداوم تخمگذاری، حداقل به 14 ساعت نور روز نیاز دارند. شدت نور نیز باید برای افزایش تولید تخم کافی باشد. در مرغداریها برای شبیه سازی نور روز از لامپهای سفید فلورسنت که نوری با قدرت 5 لوکس داشته باشند برای تحریک مرغ برای تخمگذاری، استفاده میشود.
حتما بخوانید: غذای مرغ در تابستان باید چگونه باشد؟
تحریک مرغ برای تخمگذاری چگونه انجام میشود؟
برای اطمینان از افزایش تخمگذاری مرغ، باید مراحل زیر را دنبال کنید:
· تأمین نیازهای اساسی بدن پرنده
اولین قدم در تحریک مرغ برای تخمگذاری تامین نیازهای اساسی مرغها مانند جیره مناسب، آب سالم و کافی و نور مناسب است. باید روزانه پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز برای تخمگذاری پرنده را تامین کنید.
· حفظ بهداشت سالن |تحریک مرغ برای تخمگذاری
برای پرورش و نگهداری مرغهای تخمگذار معمولا از قفسهای مخصوص استفاده میشود. چیزی که واقعاً اهمیت دارد حفظ نظافت و بهداشت محیطی است که پرندگان را در آن جا پرورش میدهید. استفاده از قفسهای مخصوص مرغ ، با سیستم تمیز کردن خودکار کود، به حفظ بهداشت محل نگهداری مرغها کمک زیادی میکند. حفظ بهداشت و رعایت نکات جداسازی محیط مرغداری از آلودگیهای خارجی، از ورود عوامل بیماریزا جلوگیری میکند. دورههای بیماری تاثیر زیادی روی راندمان تخم گذاری مرغها دارد و ممکن است آثار مخربی بر سودآوری کسب وکار شما داشته باشد.
· جمعآوری تخممرغها و تحریک مرغ برای تخمگذاری
سعی کنید به سرعت و با برنامه تخممرغهای گذاشته شده را از محیط مرغداری جمع آوری کنید. ماندن بیش از حد تخممرغ در مرغداری، به آلودگی و آسیب دیدگی آنها منجر خواهد شد. استفاده از قفس مرغ تخمگذار این دردسر را برای شما از بین میبرد زیرا مجهز به سیستم جمع آوری مکانیزه تخم مرغ است. جای تخمگذاری مرغ نیز باید برای پرنده راحت و مناسب و بدون هرگونه عامل استرسزا باشد. دمای بیش از حد بالا یا پایین و نوسانات شدید دما ممکن است میزان تخم گذاری را کاهش دهد.
· منبع نور مصنوعی و تحریک مرغ برای تخمگذاری
نور یکی دیگر از عواملی است که تولید تخممرغ را کنترل کرده و برای تحریک مرغ برای تخمگذاری استفاده میشود. برای حداکثر تولید تخم مرغ به 14 تا 16 ساعت نور در طول شبانه روز نیاز است. مرغها در فصل زمستان به دلیل ناکافی بودن مدت زمان روشنایی و کم شدن شدت آن، تولید تخم مرغ خود را کاهش میدهند. اما با استفاده از یک منبع نور مصنوعی شما میتوانید میزان تولید تخم مرغ را افزایش دهید.
حتما بخوانید: آموزش پرورش مرغ تخمگذار
سخن آخر تحریک مرغ برای تخمگذاری
گفتیم که تغذیه مناسب، نور کافی، جمعاوری به موقع تخم مرغها و درنظر گرفتن محیط مناسب برای تخمگذاری میتواند به میزان زیادی برای تحریک مرغ برای تخمگذاری موثر باشد. برخی از مرغداران از داروی تقویتی مرغ تخمگذار نیز برای افزایش تخمگذاری استفاده میکنند. استفاده از این داروها و مکملها باید زیر نظر دامپزشک انجام شود تا اثر خوبی بر بالا رفتن تولید مرغداری داشته باشد.
سوالات متداول
به طور کلی سیستم تولید مثل مرغ، تحت تاثیر مستقیم نور است. یک مرغ تخمگذار در حالت عادی، در روز فقط یک تخم میگذارد. مرغ در بعضی از روزها ممکن است اصلاً تخم نگذارد. میزان تخمگذاری مرغ به سیستم تولید مثل این پرنده، بستگی دارد. بدن مرغ بعد از یک تخمگذاری، شروع به تشکیل تخمک جدید میکند. حدود 26 ساعت طول میکشد تا یک تخمک به طور کامل تشکیل شود، بنابراین طول دوره تخمگذاری برای مرغها، دو ساعت بیشتر از 24 ساعت است و مرغها در روز، در ساعتهای یکسان تخمگذاری نمیکنند. بنابراین اگر مرغی در یک روز دیر تخمگذاری کند، روز بعد را تخمگذاری نخواهد کرد. تخمگذاری همه مرغهای یک گله با هم هماهنگ نیست و به طور همزمان اتفاق نمیافتد. دوره زمانی که یک مرغ تخمگذاری میکند، از یک مرغ تا مرغ دیگر، متفاوت است. راندمان تخمگذاری یک مرغ نیز هرسال و در طول زمان و بالا رفتن سن مرغ، کاهش پیدا کرده ولی اندازه تخم مرغ افزایش مییابد. تعداد تخمهایی که مرغ هرسال تولید میکند و تعداد سالهای تخمگذاری مرغ، بستگی به نژاد مرغ، مدیریت نور در مرغداری و نوع تغذیه آنها دارد.
سن مرغها ، تغذیه، آب، نور،
، حفظ بهداشت سالن، جمعآوری تخممرغها، منبع نور مصنوعی و تحریک مرغ برای تخمگذاری، تأمین نیازهای اساسی بدن پرنده
گفتیم که تغذیه مناسب، نور کافی، جمعاوری به موقع تخم مرغها و درنظر گرفتن محیط مناسب برای تخمگذاری میتواند به میزان زیادی برای تحریک مرغ برای تخمگذاری موثر باشد. برخی از مرغداران از داروهای تقویتی ویژه مرغهای تخمگذار نیز برای افزایش تخمگذاری استفاده میکنند. استفاده از این داروها و مکملها باید زیر نظر دامپزشک انجام شود تا اثر خوبی بر بالا رفتن تولید مرغداری داشته باشد. سیستم تخمگذاری در مرغها چگونه است؟
عوامل موثر بر تخمگذاری مرغها چیست؟
تحریک مرغ برای تخمگذاری چگونه انجام میشود؟
تاثیر داروهای تقویتی ویژه مرغهای تخمگذار بر تخمگذاری چیست؟