تکنیک­های طلایی برای افزایش وزن مرغ گوشتی

با توجه به رشد روز افزون نیاز جوامع بشری به تامین پروتئین حیوانی سالم، پرورش مرغ گوشتی در سال­های اخیر رشد چشمگیری داشته است. واحدهای تولید مرغ گوشتی با برنامه­ریزی درست در یک دوره تقریبا 42 روزه به نتیجه می­رسند و در صورت مدیریت موثر چالش­ها، سود خوبی را نیز نصیب صاحبان این کسب و کار خواهند کرد. در مقاله پیش رو ابتدا می­خواهیم درباره مرغ گوشتی و راه ­های افزایش وزن مرغ گوشتی بیشتر بدانیم و سپس تکنیک­های به روز و موثر پرورش مرغ گوشتی را بشناسیم.

چرا پرورش مرغ گوشتی؟

گوشت مرغ نقشی اساسی در تامین پروتئین مورد نیاز بدن انسان به خصوص در ایران دارد. گوشت مرغ سرشار از انواع مواد مغذی مهم از جمله پروتئین، نیاسین، سلنیوم و فسفر است. پروتئین برای ساخت و ترمیم بافت ها و حفظ توده عضلانی ضروری است. سلنیوم یک ماده معدنی کمیاب است که برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن، سلامت غدد تیروئید و بهبود باروری لازم است.

مرغ همچنین سرشار از ویتامین های گروه B مانند نیاسین و ویتامین های B6 و B12 است که در تولید انرژی و سلامت مغز نقش مهمی دارند. مصرف گوشت مرغ برای استفاده در رژیم­های غذایی کاهش وزن، به دلیل وجود پروتئین زیاد و چربی کم، بسیار کاربردی است.

دلایل پرورش مرغ گوشتی؟

پرورش مرغ گوشتی با توجه به نیاز بالای بازارهای هدف و مقرون به صرفه بودن پرورش ماکیان نسبت به پرورش دیگر موارد دام و طیور، مزایای زیادی دارد از جمله:

• مقدار ضایعات نژادهای مرغ گوشتی نسبت به دیگر دام­ها کمتر است. مثلا در مورد گوسفند تقریبا 50 درصد وزن آن ضایعات بوده اما در مورد مرغ، ضایعات در حدود 25 درصد است.
• کیفیت پروتئین موجود در گوشت مرغ از نظر جذب پروتئین و دیگر مواد مغذی بعد از ماهی در رتبه دوم است.
• پرورش مرغ گوشتی با توجه به روش­های جدید مانند پرورش در قفس، نیاز به زیربنای زیادی ندارد.
• سرعت رشد مرغ گوشتی بسیار بالا بوده و در مدت کوتاهی به سوددهی می­رسد. وزن جوجه یک روزه کمتر از 50 گرم در مدت 6 تا 8 هفته به 40 برابر وزن اولیه خود یعنی حدود 2 تا 2کیلو و نیم می­رسد.
• نسبت استفاده جیره غذایی به مقدار گوشت به دست آمده، در نژادهای اصلاح شده مرغ گوشتی بالاتر از دیگر دام­هاست. این نسبت برای مرغ در حدود 2 درصد ولی در پرورش گاو و گوساله بین 6 تا 9 درصد است.

حتما بخوانید: آنچه باید درباره واکسن های مورد نیاز مرغ بدانید

عوامل موثر بر افزایش وزن مرغ گوشتی

پرورش مرغ گوشتی به معنای خرید جوجه یک روزه و نگهدای آن بر طبق اصول تغذیه و بهداشت و رساندن به وزن مطلوب برای کشتار است. در این برنامه مسلما هدف اصلی افزایش وزن مرغ به صورت طبیعی با رعایت کامل موارد بهداشتی است. در ایران، هدف رساندن وزن جوجه از حدود 42 گرم در مدت 42 روز به دو کیلو و نیم است. عواملی که بر وزن­گیری سریع­تر مرغ موثرند عبارتند از:

1.     نژاد مرغ گوشتی

برای گرفتن نتیجه حداکثری در پرورش مرغ گوشتی، استفاده از نژادهای اصلاح شده با کیفیت، بسیار موثر است. ازجمله نژادهای استفاده شده در ایران می­توان به نژاد گوشتی راس، پلاس و کاب اشاره نمود. برای جوجه‌ریزی باید دقت شود که همه جوجه­ها از یک مادر سالم و همسن باشند.

2.    طبقه‌بندی جوجه های گوشتی بر اساس اندازه و وزن بدن آنها

جوجه­ های گوشتی را باید براساس اندازه یا وزن بدن مرتب و طبقه‌بندی نمود، زیرا ممکن است جوجه­ های بزرگ­تر مانع از خوب غذا خوردن جوجه­ های کوچکتر شده و نابرابری در وزن­گیری باعث زیان مالی در آینده خواهد شد.

3.    تغذیه مناسب

مهم­ترین و کلیدی­ترین عامل برای افزایش وزن مرغ گوشتی، تغذیه مناسب آنهاست. تأمین مواد مغذی لازم برای رشد سریع و سالم جوجه‌ ها ضروری است. جیره غذایی مرغ گوشتی شامل سویا، ذرت، گندم، برنج، کنجاله، تخم پنبه، پودر ماهی و غیره به اضافه آب، نمک و ویتامین­ها و مواد افزودنی تقویت‌کننده به غذا با توجه به مرحله رشد جوجه­ ها می­شود.

توجه به تمام  جنبه­ های ضروری تغذیه مانند انرژی جیره، پروتئین و اسیدهای آمینه و ویتامین و مواد معدنی باید توسط کارشناسان تغذیه در مرغداری کنترل شود. استفاده از شکل ترکیبی خوراک که شامل خوراک پلت-آردی می­شود نیز در بهبود راندمان افزایش وزن مرغ گوشتی موثر است.

تاثیر سن بر تغذیه مرغ گوشتی

تصمیم‌گیری در مورد بهترین خوراک برای جوجه­ های گوشتی به سن جوجه نیز بستگی دارد. توصیه می­شود تا در دوره ­های مختلف زندگی مرغ گوشتی برنامه­ غذایی متناسب با رشد در همان دوره به کار رود.

تغذیه در هفته اول زندگی مرغ گوشتی بسیار مهم بوده زیرا بدن جوجه، هیدرات کربن کمی داشته و رساندن کربوهیدرات­های ضروری به بدن جوجه باعث افزایش وزن مرغ گوشتی در آینده نیز خواهد شد. تحقیقات استفاده از آب و شکر به دلیل انرژی رسانی زیاد در روز اول تولد جوجه را، در بهبود وزن­گیری در دوره­ های بعدی تایید کرده­اند.

حتما بخوانید: نقش استفاده از قفس در کاهش هزینه‌های تولید چیست؟

4.    تجهیزات پرورش مرغ گوشتی

تجهیزات موجود در مرغداری شامل دانخوری، آبخوری، تجهیزات سرمایشی و گرمایشی و تجهیزات مربوط به نور و تهویه سالن نیز در رشد و جلوگیری از بیماری­ها و افزایش وزن مرغ گوشتی موثر است. دانخوری و آبخوری مناسب باعث توزیع مساوی دان و خوراک بین همه جوجه­ ها شده و باعث وزن­گیری بهتر جوجه­ ها به صورت نرمال خواهد شد. تجهیزات به روز و کارا می­تواند با تنظیم دما ، نور، هوای تازه و تهویه مناسب باعث افزایش راندمان کاری و در نتیجه افزایش سوددهی واحد تولیدی گردد.

مزایای سیستم قفس

از حدود 20 سال گذشته روش پرورش مرغ گوشتی در قفس کم­کم به دلیل وجود مزایای زیاد، جایگزین روش­های سنتی مانند پرورش در بستر شده­است. از مهم­ترین مزایای سیستم قفس می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده بهینه از زیربنای واحد تولیدی با توجه به طبقاتی بودن قفس­ها
• مدیریت و کنترل بر روی بیماری­ها و دیگر عوامل موثر بر وزن­گیری جوجه­ ها، در این روش بهبود می­یابد. در سیستم قفس به دلیل محدود بودن تعداد مرغ در یک قفس، تماس آن­ها با هم کمتر بوده، احتمال درگیری به بیماری کاهش یافته و در صورت بیماری یک پرنده مدیریت بهتری می­توان انجام داد.
• به دلیل مکانیزه بودن خروج کود از سالن­ها تهویه سالن بهتر و سریع­تر انجام شده، احتمال بیماری کاهش پیدا خواهد کرد.
• در سیستم قفس به دلیل امکانات بهتر آبخوری و دانخوری و دسترسی همه جوجه­ ها به طور مساوی به آب و دان، وزن گله به صورت یکنواخت و بهتر رشد خواهد کرد.
• در این سیستم کفی مخصوص جوجه گوشتی تعبیه شده که همراه با استحکام کافی، از انعطاف بهتری نیز برخوردار بوده تا از آسیب احتمالی به گوشت جوجه ­ها جلوگیری شود.
• در کشویی قفس امکان بارگیری و خروج مرغ گوشتی را در پایان دوره رشد به صورت اتوماتیک ممکن می­سازد.

استفاده از قفس مخصوص مرغ گوشتی یکی از تاثیرگذارترین روش­های افزایش وزن مرغ گوشتی به صورت طبیعی به شمار می­رود که می­تواند باعث افزایش راندمان کاری در واحدهای پروش مرغ گوشتی و افزایش سوددهی در بلند مدت شود.